اخبار برگریده
شنبه, 01 ارديبهشت 1403 06:48

چهارشنبه, 09 فروردين 1402 ساعت 10:29

وجه تسمیه روستای قصر قجر بجنورد

این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)

دکتر حسن ستایش 

به گزارش نسیم امروز، در این یادداشت آمده است:

قصر قجر یکی از روستاهای توابع دهستان بدرانلو بخش مرکزی بجنورد است که در 29 کیلومتری شمال غربی این شهر در یک موقعیت کوهستانی قرار دارد. مختصات طول جغرافیایی آن 57 درجه و 18 دقیقه و عرض جغرافیایی 37 درجه و 60 دقیقه و ارتفاع 1389 متر از سطح دریا می باشد.

قجر که صورت دیگری از واژه قاجار است به عنوان یک لفظ ترکی تصحیف* شده واژه « قاچار » است ؛ از ریشه قاچماغ به معنای کسی که بسیار تند می دود ( لغتنامه دهخدا) و نام ایلی است از ترک ساکن ایران که در عصر صفوی از هواخواهان صفویه بوده و برای شاهان صفویه جنگ می کردند و در قرن سیزدهم هجری خان آنها آقا محمدخان به سلطنت ایران رسید . (فرهنگ توصیفی تاریخ معاصر) اما قجر در زبان ترکمنی به مرد شجاع و دلاور گفته می شود و نام طایفه ای از قاجارهای ترکمن است که تخته قاپو** شده اند( فرهنگ ترکی لاچین).

بر اساس کتاب مرآت الوقایع ( ص 1309) قصر قجر ابتدا نام اردوگاه سپاهیان قزاق بود که در سال 1213 ه.ق به عمارت ییلاقی فتحعلی شاه تبدیل گردید. اما این جاینام در منطقه بجنورد به مقر ترکمانان طایفه قجر به افتخار بزرگان قاجار اطلاق شده است.

در این مورد از نظر تاریخی اینقدر می توان گفت قصر قجر که در گذشته به «کلاته قصر قجر» مشهور بود در 2/5 فرسخی بجنورد قرار دارد که جان محمد خان فرمانده لشکر شرق رضاخان در دوم خرداد 1304 به همراه 400 نفر از سپاهیان قوچان برای مقابله با تهاجمات ترکمانان در این ناحیه به جنگ با آنان رفت و سرکوبشان کرد( روز شمار تاریخ معاصر ایران ،ج 5،ص116) .

اکنون که می بینید اهالی این روستا را طوایف مختلف کُرد تشکیل می دهد در حقیقت این دوره از تاریخ است که کُرد نشین شدن آن را رقم زده وگرنه بنیان آن توسط ترکمانان گذارده شده است. بنابراین وجه تسمیه روستای قصر قجر به این است که در دوره قاجاریه ترکمانان قجر آنجا را محل استقرار خود قرار داده بودند.

* تصحیف یعنی تحریف صورت یک واژه که صرفاً با افزایش یا کاهش یا جابجایی نقطه ها در آن صورت می گیرد ؛ مانند واژه ترکی ایزاق به معنای دور که در برخی لهجه ها با کم شدن یک نقطه از آن، تبدیل به ایراق می شود.

** تخته قاپو یعنی اسکان اجباری عشایر توسط دولت

آخرین ویرایش در پنج شنبه, 10 فروردين 1402 ساعت 11:00
Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to StumbleuponSubmit to TechnoratiSubmit to TwitterSubmit to LinkedIn

نظر دادن

از پر شدن تمامی موارد الزامی ستاره‌دار (*) اطمینان حاصل کنید. کد HTML مجاز نیست.


عناوین روزنامه‌های امروز




یادداشت؛ مقاله

گزارش تصویری









بامی1

بامی2




  • این تابستون برنامه هات جایزه داره